Servikal serklaj gebelik esnasında serviksin kapalı kalması için uygulanan cerrahi bir tekniktir. Serviks, anne rahminin en alt kısmı olup vajinaya açılan bölümdür. Normal hamilelik esnasında hamileliğin sonuna kadar kapalı kalır. Servikal sütürün ilk trimester sonrası planlı olarak konmasına proflaktik (primer), servikal değişikliklerin izlenmesinden sonra konmasına terapotik (sekonder) ve ilerlemiş silinmeve dilatasyon ve prolebe membranlar oluşumundan sonra konmasına da acil (tersiyer) serklaj denir.
Acil serklaj durum saptandığı anda profilaktik serklaj ise gebeliğin 13-14. haftalarında yapılır. İşlemden sonra kramp benzeri hafif ağrılar, lekelenme ve akıntı olabilir. Bu şikayetler birkaç gün içerisinde geçer. İşlemden sonra hasta, hastanede genellikle en fazla bir gün kalır. Hasta evinde de yatak istirahatine devam etmeli, en azından 1 hafta cinsel ilişkiden kaçınmalıdır.
Dikiş genellikle gebeliğin 37. haftasında alınır. Dikiş alınmadığı halde doğum sancısı başlar veya suyunuz gelirse hemen doktorunuzu aramalısınız. Sezaryen ile doğum planlanmışsa dikişler ameliyattan hemen önce veya ameliyattan sonra alınabilir.
Düşükleri ve yetersiz serviksin neden olduğu zamanından önce gelen doğum eylemini önler. İşlemin başarı oranı %85-90 civarındadır. Bundan sonraki her doğumunuzda da bu işlem uygulanacaktır.
İşlem için anesteziye bağlı komplikasyonlar, enfeksiyon, kötü kokulu akıntı, ateş yüksekliği, ağrıların başlaması, su kesesinin yırtılması gibi sorunlar yaşanabilir.
Servikal yetmezlik klasik olarak ilk trimester sonrası gelişen ağrısız servikal dilatasyonudur.Erken doğumun nedenlerinden biridir.1/200-1/2000 arasında görülür.Tanı hastanın öyküsü,klinik ve rahim ağzının USG ile ölcülmesi ile konur.Tedavide rahim ağzına dikiş atılır.(Servikal serklaj) Ancak annede olan yan etkiler nedeniyle (ateş,kanama,enfeksiyon) kullanımı sınırlıdır.
Servikal serklaja alternatif olarak servikal pesser uygulanmıştır.Pesser değişik çap ve uzunlukta yapılan silikon halkadır.Rahim ağzını sıkıca sarar ve arkaya iter.Bu şekilde bebeğin başının ilerlemesini önler.Aşağıda 19.gebelik haftasında servikal yetmezlik tanısı konan bir hastamıza pesser uygulanmasını anlattık.
Hastamız 26 yaşında 13.haftalık gebelik mevcutken merkemize başvurdu.İlk gebeliğini 21.haftada ani başlayan ağrı ile düşürdüğünü ifade etti USG’de servikal kanal 35mm CRL:60mm, 13 hafta ile uyumlu tek canlı fetus mevcuttu.Hasta yakın takibe alındı. 19.gebelik haftasında USG de servikal uzunluk 21mm olarak kısalmış saptandı ve hunileşme mevcuttu.Hastaya sevrival yetmezlik ve ereken doğum tehditi nedeiyle 20.gebelik hastasında servikal pesser yerleştırdi.
Takiplerinde hiçbir problem gelişmeyen hastada 37.gebelik haftasında pesser çıkarıldı. 38.haftada hasta tefal distress endkasyonu ile sezeryan ile doğurtuldu.3170gr 9/10 apgar skoru olan erkek olan doğurtuldu.Postop 2 günde anne taburcu edildi.